Kabardey-Balkar Yüksek Mahkemesi, Rusya ordusunu “itibarsızlaştırma” kapsamında görülen davada Sakime Huştova’ya verilen 30.000 ruble para cezasını onadı.
Sakime, Nalçik’teki yapılan bir eylemde yetkililere seferberlik sırasındaki ihlaller ve askere alınanların koşulları hakkında sorular sorduğu için ceza aldı. Huştova’nın sözleri, eylem sırasında bir videoya kaydedildi. Huştova’nın sözleri, Yüksek Mahkeme’deki duruşma sırasında incelenen videoda da tekrar dinlendi.
26 Eylül’de, Kabardey-Balkar Cumhuriyeti’nin en az yüz sakini, hükümet binası karşısındaki meydanda toplandı. Onlar seferber edilen askerlerin akrabalarıydı ve kayıtsız vatandaşlar değillerdi. Katılımcılar, bölge başkanı Kazbek Kokov ile bir toplantıda ısrar ettiler – seferberlik esnasında ortaya çıkan ihlalleri kendisiyle tartışmak istediler. Ancak Kokov yerine idare başkanları da dahil olmak üzere diğer yetkililer toplanan halk ile görüştü.
Sakime Huştova meydanın yakınlarından geçerken, halkın toplandığını gördü ve onlara yaklaştı. Meydanda toplananların çoğu esas olarak sevdiklerine ne olduğunu öğrenmek isteyen seferberlik kapsamında askere alınanların anneleriydi. Sakime, kuzenlerinden ikisinin herhangi bir tıbbi muayene yapılmadan seferberliğe alındığını söyledi. Bunlardan biri o sırada İnguşetya’daydı ve durumlarının kötü olmasından doalyı şikayet ediyordu. Daha sonra savaş bölgesine gönderildi.
Sonuç olarak, yetkililer kadınları özellikle de Huştova’yı PR yapmak ile suçladı. Bu anlar videoya alındı.
Ertesi gün, güvenlik güçleri Sakime’yi üç adreste aradı: kayınvalidesini, kız kardeşini ziyaret ettiler, sonra oğlu ve gelininin yanına gittiler. Ama kadın hiçbir yerde bulunamadı. Sonuç olarak, akrabalarının rahatsız edilmemesi için kendisi karakola gitti. Orada, Rusya ordusunun “itibarsızlaştırılması” maddesi kapsamında kadına karşı bir idari protokol hazırlandı (İdari Suçlar Kanunu’nun 20.3.3. Maddesi).
28 Eylül 2022’de Nalçik Şehir Mahkemesi Sakime’yi suçlu buldu ve 30 bin ruble para cezasına çarptırdı. Sakime Huştova karara itiraz etti.
Huştova, Temyiz Mahkemesi’nde avukat Sultan Telkhigov tarafından temsil edildi :
”Temyiz başvurusunda, kadının silahlı kuvvetleri itibarsızlaştırma niyeti olmadığı belirtiliyor. Huştova sadece seferberlik yöntemleriyle ilgili anlaşmazlığını dile getirdi. Özellikle, yasalara göre seferberliğe tabi olmayan insanların askere alınmasıyla ilgili çok sayıda vakadan bahsetti.
Buna karşılık, polis memurları ne itibarsızlığı, ne niyetini ne de korunan bir tesise zarar verme tehdidini kanıtlayamadılar.
Ayrıca, Rusya Federasyonu İdari Suçlar Kanunu’nun 20.3.3. Maddesi yeterince formüle edilmemiştir. Ve mevzuat “itibarsızlaştırma” ve “engelleme” kavramlarını içermiyor ve ne tür “kamu eylemlerinin” silahlı kuvvetleri “itibarsızlaştıracağını” anlamaya izin vermiyor. Görüş ve eleştiri itibarsızlaştırma anlamına gelmez ve devletin kurumlarından biri olan silahlı kuvvetler, bir iktidar organı olarak eleştirilebilir ve buna karşı hoşgörülü olunmalıdır.”
“Rusya’nın çocuklarımıza neden ihtiyacı var?”
Mahkeme ayrıca meydanda alınan video kaydını da inceledi. Kayıtta Sakime Huştova’nın yetkililere aşağıdaki gibi seslendiği kayıtlara geçti :
“Rusya’nın çocuklarımıza neden ihtiyacı var?”,
“Dün 51 kişi götürüldü. Hangi koşullarda uyuduklarını biliyor musunuz? Onları gördüm”,
“Çocuklarımızın nereye götürüldüğünü biliyorsun, çok iyi biliyorsun – onlar yem, hiçbir çocuk oradan canlı dönmeyecek”,
“Onlara hangi makineli tüfekleri verdiler, ateş bile etmiyorlar” (Eski ve çalışmayan tüfekler),
“Oğulların nerede?” (Yetkiliye soruyor),
“Neden ve kaç kişi alınacak, bugüne kadar Kabardey-Balkarya’dan kaç kişi alındı?”.
Buna karşılık yetkili şöyle cevap verdi : “Onlar çocuk değil, çocukları almıyorlar. Kimse size cumhuriyete kaç kişinin seferber edildiğini söylemeyecek” dedi.
İdari protokolü hazırlayan Kabardey-Balkarya İç İşleri Bakanlığı kıdemli bölge komiseri Ramazan Alabov da mahkemede konuştu. Huştova’nın şu cümleyi söylediğini doğruladı: “Biz anneyiz, savaşmak ve çocuklarımızın elimizden alınmasını istemiyoruz.” Ve videonun “söylediği her şeyi göstermediğini” de sözlerine ekledi. Hakim, idari protokol için neden bu ifadeyi seçtiğini sorduğunda, polis memuru cevap veremedi.
“Anayasaya göre, olan bitene katılmamız gerekmiyor. Konuşma hakkı yok mu?” diye sordu hakim, bölge polisine. Böyle bir hakkı olduğunu kabul etti, ancak sözleriyle Rus ordusunu itibarsızlaştırdığını kaydetti.
Avukat Sultan Telkhigov, Huştova’nın seferberliğe karşı olduğunu hangi sözlerle doğruladığını açıkladı. Alabov’a göre, bu “Neden alınıyorlar?” ifadesidir. Avukat ayrıca polis memurunun dil eğitimi alıp almadığını ve bu ifadeyle ilgili olarak dilbilimsel bir çalışma yapılıp yapılmadığını sordu. Bölge memuru olumsuz cevap verdi.
Avukat Sultan Telkhigov, ” Bir polis memurunun öznel görüşüne göre idari bir suçun temelini oluşturan ifadenin “Biz anneyiz, savaşmak istemiyoruz” sözleri olduğunu belirtti. Telkhigov ”Aynı zamanda, bu sözler Rus ordusunu hiçbir şekilde itibarsızlaştırmaz. Huştova seferberlikte kullanılan hatalı yöntemlere karşı konuştu. Dahası, Rus yetkililerin kendileri seferberlikteki hataları kabul ettiler ve yasadışı olarak çağrılanların evlerine geri dönmelerini talep ettiler. Kabardey-Balkarya başkanı Kokov bile İnguşetya’ya gitti. Seferberlik kapsamında askerliğe alınanlar ona üniformalarını kendi imkanlarıyla aldıklarını, kötü koşulların var olduğunu ve hasta kişilerin tedavi edilmediği gerçeğinden şikayet ettiler.” dedi
Duruşmadan sonra, Yargıç Lyubov Babugoyeva müzakere odasına çekildi. Üç saat sonra mahkeme salonuna döndü ve Nalçik Şehir Mahkemesinin kararını değiştirmeyeceğini açıkladı.
Yargıç, Huştova’nın kamuoyuna yaptığı açıklamaların ”olumsuz bir tutum sergilediğini ve sözlerinin içeriğiyle ilgili olarak silahlı kuvvetlerini itibarsızlaştırmaya yönelik olduğunu” belirtti.
Kaynak : İnsan Haklarını Koruma Merkezi “Memorial”
