“Adıge Makh” (“Çerkesya’nın Sesi”) gazetesinin ilk sayısı

Gazete, Baksan’daki Dımov kardeşlerin matbaasında Arap harfleriyle Kabardey dialektinde yayınlandı. Gazetenin ilk sayısı 27 Kasım 1917’de yayınlandı. Gazetenin editörlüğünü ise Adam Dımov ve Nuri Tsagov yaptı.

“Adıge Makh” haftada iki kez (Pazartesi ve Perşembe günleri) yayınlandı ve öncelikle eğitici nitelikte çeşitli materyaller basıldı. Gazete, Kabardey’de okul eğitiminin şekillenmesinde, halk eğitimine büyük önem vererek ve ana dilde okuryazarlığı teşvik etmede önemli bir rol oynadı.

Gazete sadece 8 ay yayınlandı – Kasım 1917’den Temmuz 1918’e kadar. 1918 yazında Kabardey’de düşmanlıkların patlak vermesi, “Adige Makh” gazetesinin yayınının kesintiye uğramasıyla bağlantılı olarak matbaanın faaliyetlerine müdahale etti.

Toplamda, Dımov matbaası, faaliyeti sırasında yaklaşık 20 kitap ve yüzlerce makale basmıştır.

Arap alfabesi 1930 yılına kadar Kabardey dialekti için kullanılmış, daha sonra yerini Latin alfabesine ve ardından Kiril alfabesine bırakmıştır.

Dımov matbaası tarafından gazetenin ve diğer literatürün yayınlanmasının, yalnızca matbaa sahiplerinin ve bu işe meraklıların çabalarıyla, yetkililerin katılımı olmadan gerçekleştirildiğini belirtmekte fayda var.

Kabardey dialektindeki ilk gazetenin yayıncıları Adam Dımov ve Nuri Tsagov, 1930’ların Stalinist baskılarının altında ezildiler. Adam Dımov, din karşıtı bir kampanyanın parçası olarak sürgüne gönderildi ve 1928-1933’te Solovetsky Adaları’ndaki bir kampta hapsedildi. Serbest bırakıldıktan sonra 1937’de NKVD tarafından tekrar tutuklandı ve aynı yıl Nalçik’te “halk düşmanı” olarak vuruldu.

Nuri Tsagov 1935’te tutuklandı. Aralık 1935’te Nalçik’e çağrıldı ve yolda şüpheli bir trafik kazasında öldü.

8c57a7fc5b9466e94e57e

Ğuaze

Son Makaleler

spot_imgspot_img

İlgili Makaleler

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

spot_imgspot_img