Çerkesya’nın Liderleri.
Roslambek Mısost – Rus-Çerkes Savaşı katılımcısı, Kabardey prensi, Hajretlerin Lideri, Rus generallerine karşı savaşlarda büyük yenilgiler yaşatmasıyla tanınan askeri lider.
(Yaşantısı hakkında pek bir şey bilinmemektedir, tüm materyaller bir takım küçük notlardan toplanmıştır).
19. yüzyılın başında, daha önce bir Kazak alayında albay olarak görev yapmış olan Kabardey prensi Roslambek Mısost, köyüyle birlikte Kuban’ın ardına gider ve “en umutsuz ve çılgın abreklerden biri” olur. Aynı zamanda bu gidişin nedeni, yapılan bir saldırı sırasında ölen yeğenidir. [Potto 1994: 616-617].
1803’te Kislovodsk tahkimatının inşası ve bu bağlamda askeri operasyonların yeniden başlamasıyla Kabardey’deki göç süreçleri yoğunlaştı.
1804-1805 yıllarındaki askeri seferler sonucunda Kuban’ın ötesinde önemli sayıda Kabardey Çerkeslerinden nüfus kitlesi oluştu.
Bu dönemde Şumaho Nauruz ve Roslambek Mısost gibi önde gelen prensler adamlarıyla birlikte Kuban’a taşındı.
Adilgirey Atajukin’in 1807’de ölümünden sonra Hajretlerin lideri oldu.
Blaramberg o dönemde Kuban ötesine geçen Kabardey Çerkesleri hakkında şunları yazmıştır: “Kabardey’deki huzursuzluktan beri bu ulusun önemli bir kısmı Kafkas Dağları’na sığındı. Kuban Çerkeslerine sığınanlar şimdi Yukarı Urup ve Yukarı Ulu-İnchik vadilerini işgal ediyorlar. Rus topraklarını yağmalayan soyguncu çetelerinin başında hep bu kaçak Kabardeyler vardı”. Ve gerçekten de, N.F. Grabovsky’ye göre, Kabardeyler “bir sonraki yıl 1806’da tekrar ayaklandılar.
1807’nin başından itibaren Kabardeyler eylemlerini yoğunlaştırdılar.
Tümgeneral Şensin 4 Mart 1807’de Kont Gudoviç’e şunları rapor etti “Zakuban Beslaney ve Roslambek Mısost önemli bir toplantı yapıyorlar ve kötü niyetle sınırımıza girmeye niyetliler, çünkü eski ikametgahlarından çok uzağa, dağlara taşındılar”.
Bir gün sonra Gudoviç Kont Koçubey’e “Büyük Kabardey’den Kuban’a kaçan prenslerden Roslambek Mısost’un Trans-Kubanlıların çoğunu topladığını…. Kuban’ın bizim tarafımızda dolaşan 20 bin kadar göçebe Tatar’ın çoğunu uzaklaştırarak önemli baskınlar yaptı” diyerek aktarıyordu.
Kaynaklar 1807 Mart’ının son günlerinde Roslambek Mısost liderliğindeki önemli bir müfrezenin Laba Nehri’nin üst kısımlarında yoğunlaştığını bildirmektedir.
Ve Nisan ayından itibaren Kuban hattında “Çerkeslerin daha önce hiç bu kadar çaba sarf etmedikleri ve bu kadar başarılı olmadıkları en olağanüstü saldırıları” başladı.
Bu sözler, Kafkasya hattının sağ kanadındaki stanitsalara ve köylere yapılan Çerkes saldırı dalgasıyla açıkça doğrulandı.
1807 yılı boyunca hattın söz konusu kesiminde iki büyük köy ve bir köy Çerkes müfrezeleri tarafından tamamen yenilgiye uğratıldı.
Sengileevsky, Kamennobrodsky ve Vorovskoleskaya stanitsa köylerinin yıkımı sırasında insan kaybı (öldürülen ve esir alınan) yaklaşık bin kişiye ulaştı.
Ve bu, küçük gruplar halinde neredeyse sürekli Çerkes saldırılarının kayıplarını hesaba katmıyor.
O ana kadar Kafkas hattının başka hiçbir bölümü Rus mevzilerine böylesine topyekûn bir saldırı görmemişti.
“19. yüzyılın ilk on yılı “kaçak” Kabardeylerin kendilerini Kuban’ın gerisinde buldukları dönem Kuban hattı için “gerçek” “Kafkas savaşı “nın ana işaretlerinin ortaya çıktığı dönemdir, hiç durmayan dağ baskınları ve Rus birliklerinin düzenli seferleri”.
Pratik olarak “kaçak” Kabardeyler Çerkesleri olan Hajretler , 19. yüzyılın ilk on yılında Kafkas hattının sağ kanadına yapılan saldırıların ana organizatörlerinden biri oldu.
Kaynaklar onun bir hain tarafından (zehirlenerek) öldürüldüğünü söylemektedir.
Evliydi ve Magomet, Aslangeri, Temirbolat ve Hatakşuko adında oğulları vardı.
Kafkas Savaşı: Dersler ve Modernite. (19-22 Mayıs 2004 tarihinde düzenlenen Tüm Rusya Bilimsel ve Pratik Konferansı Materyalleri) Maykop 2006.
