Adige Cumhuriyeti Milli Kütüphanesi, Rusya Sanatçılar Birliği üyesi, Çerkeslerin (Adığe) geleneksel sanatında Rusya Sanat Akademisi diplomasına sahip olan ve Adıge Cumhuriyetinin Onurlu Sanatçısı ünvanına sahip Ğuçe Zamudin’in “Adıge Kamıl” kitabı sunumuna ev sahipliği yaptı.
Yayın, Çerkes-Adıge halkının zengin kültürünün ayrılmaz bir parçası olan uzunlamasına flüt – kamıl hakkında ayrıntılı bilgiler içeriyor.
Eşsiz kitap, Adige Cumhuriyeti başkanı Murat Kumpilov ve Adıge Cumhuriyeti Kültür Bakanı Yuri Outlev’in kişisel destekleri ile yayınlandı. Okullara ve kütüphanelere yönelik kitabın 200 nüshasının basımı için fon tahsis edildi. Proje, Adıge Cumhuriyeti eski cumhurbaşkanı ve sanatın hamisi Hazret Şovmen Charitable Foundation ve yurtdışındaki Çerkes diasporası temsilcileri tarafından da desteklendi. Şu anda, “Adıge Kamıl” kitabının dolaşımı 530 kopyadır.
Kitapta, çeşitli malzemelerden yapılmış 72 Kamıl örneği, 101 Kamılapşe sanatçısı (flütçü) ve 373 fotoğraf illüstrasyonu içeriyor. Ayrıca 19. ve 20. yüzyılın etnografları ve gezginleri, bestecileri ve müzikologları tarafından kaydedilen 87 benzersiz Kamıl ezgileri notasyonunu ve sanatçıların Kamıl’e adadıkları eserlerinin yanı sıra yazar tarafından toplanan eski müzik aleti hakkında saha materyallerini de içeriyor.
Kitaba “Kamıl, Çerkes (Adige) Şarkıları Antolojisi 1949-2021” isimli bir CD-albüm eşlik ediyor. 37 Kamılapşe sanatçısı (flütçü) tarafından icra edilen 207 ezgiyi içeriyor. Bunların arasında ünlü Kamılapşeler tarafından yapılmış benzersiz rekonstrüksiyonlar da var : Anzor Uvijev – Adıge yazar ve eğitimci Sultan Khan-Girey’in (1836) yayınlarından şarkılar ve ezgiler, Kazbek Nagorokov – Fransa Milli Kütüphanesi kütüphanesinde saklanan Adıge dans ezgileri.
“Adige Kamıl” kitabı üç dilde yayınlanmaktadır: Çerkesçe, Rusça ve İngilizce. Yayın, Ğuçe Zamudin’in Adıge halk müzik aletleri ve el sanatlarına adanmış bir dizi kitabının devamı niteliğindedir : “Adıge Mat-Hasır Sanatı”, “Şıçepşıne Çalmayı Öğreniyoruz”, “Çerkes Şıçepşıne Atlası”
Adıge Cumhuriyeti Kültür Bakanı Yardımcısı ve aynı zamanda Adıge Cumhuriyeti Onursal Gazetecisi ünvanına sahip Svetlana Kuşu kitap sunumunun açılışında yaptığı konuşmada : ” Ğuçe Zamudin’in tüm kitapları değerlidir, çünkü içlerinde artık dünyada var olmayan şaşırtıcı şeyleri tarif ediyor. Zamudin, bilgiyi parça parça toplamayı ve Adıge kültürünün büyük bir katmanını yeniden oluşturmayı başarıyor. Bir kişinin titizliği sayesinde, Adıge kültürünün tarihini dünya çapında tamamlayan ve yayan anıtsal eserler ortaya çıkıyor. ” dedi.
Ğuçe Zamudin, neredeyse 30 yıl boyunca “Adıge Kamıl” kitabı üzerinde çalıştı. 1980’lerden başlayarak, Kamıl üzerine malzeme topladı ve enstrüman üzerinde pratik yaptı.
Zamudin yaptığı konuşmada ”Artık melodilerin Kamıl üzerinde icra edilmesi konusunda hatırı sayılır bir tecrübe ve bilgi birikimine sahibiz. Bu salonda Kamıl çalan ustalar var. Bugün bize Adıge Kamıl enstrümanının inanılmaz sesini gösterecekler. Kitabın oluşturulmasında yardımcı olan herkese derin şükranlarımı ifade etmek istiyorum, çok iş yapıldı. Kitabın yayınlanmış olması sadece benim emeğim ve değerim değil “dedi.
Sanat eleştirmeni ve Kim Tletseruk Çocuk Sanat Okulu müdürü Marziyet Anzarokova’ya Ğuçe Zamudin’in Adıge kültürünü korumadaki uzun vadeli faaliyetlerinden gurur duyduğunu vurgulayarak : ”Bu kitap, Çerkeslerin araçsal yaratıcılığının incelenmesinde yeni bir aşama görevi görmektedir. Yazarın eserlerinde diaspora ile ilgili materyalleri aktif olarak kullanması çok önemlidir. Dünyanın farklı yerlerinde yaşayan Çerkeslerin geleneklerini tanımlamamıza yardımcı olacak. Zamudin’in çalışmaları, mesleğinize, halkınıza ve yurdunuza nasıl davranılması gerektiğinin canlı bir örneğidir “dedi.
Etkinliğe Adıge Kamılapşe (flüt sanatçıları) Zaur Nagoev, Aslan Taşu ve Kazbek Nagorokov katıldı. Adıge Kamıl’ın sesinin güzelliğini gösteren Adıge şarkılarını seslendirdiler.
Kaynak : Sovetskaya Adıgeya Gazetesi
Çeviri : Ğuaze
