El-Ezher’in Çerkes mezunları “Pşıunel Yusuf”
1885 yılında Urupskoye (Şhaşefıj) köyünden ünlü eğitimci ve pedagog Kişmai Pshunelov’un kardeşi Yusuf Pşıunel doğdu.
Yusuf İlyasoviç’in biyografisinde ne yazık ki çok fazla boşluk bulunmaktadır.
Devrimden önce Kahire’deki ünlü İslam üniversitesi El-Ezher’den mezun olmayı başardı.
Yusuf Pşıunel, 1914/1915 yıllarında eğitimini tamamladıktan sonra, Osmanlı ve Rus imparatorluklarının birbirleriyle savaştığı Birinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesi nedeniyle ülkesine dönemedi.
Bu dönemde ne yaptığını bilmiyoruz, ancak mükemmel eğitimi göz önüne alındığında, Yusuf Pşunelov’un aydınlanma sürecini sürdürmek için Osmanlı İmparatorluğu’nda kaldığını varsayabiliriz.
Sadece 10 yıl sonra, Birinci Dünya Savaşı’nın bitiminden, Rusya ve Türkiye’deki İç Savaş’tan sonra sınırı geçmeyi ve ülkesine dönmeyi başardı.
Kendisini 1925 yılında anavatanında bulan Pşıunel Yusuf artık açık dini faaliyet için fırsat bulamayınca Urup köyündeki okulda işe başladı.
Küçük sınıflardan 25’ten fazla çocuğa yazma ve okuma yazma öğretti.
Zorlu savaş yılları olan 1943-1945 yılları arasında okulun müdürlüğünü yaptı.
Okulda çalışırken derin inançlı bir Müslüman olarak kaldı, herkesten gizli beş vakit namaz kıldı ve oruç tuttu, evinde Kur’an kursları açtı.
Ömrünün sonuna kadar sadık kaldığı inançları yüzünden çok sıkıntılar çekti.
Pşıunel Yusuf’un öğrencilerinden biri de Adige yazar ve şair Meşbaşe İshak’tır.
Anılarına göre ona edebiyat sevgisini aşılayan Pşıunel Yusuf İlyasoviç’tir.
Şaşırtıcı bir şekilde, 1980’lerde Meşbaşe İshak Şumafoviç Kahire’deydi ve El-Ezher’de yaptığı konuşmada Şhaşefıj’dan Çerkes öğrenci Yusuf Pşıunel’den minnetle bahsetti.
Fotoğraflar: 1 – El-Ezher’de eğitim yılları; 2 / 3 – ikinci sıra sağdan üçüncü; 4 – birinci sıra sağdan üçüncü.
Bilgiler Urupsky’nin okulu tarafından sağlanan materyallere dayanmaktadır;
Urupsky; Buzarov A.K.’nin “Kahire El-Ezher Üniversitesi ve Çerkes öğrencileri.
Kişilikler”; Yemizh N. M.’nin “İslam’ın Sönmeyen Işığı: Adigey Cumhuriyeti ve Krasnodar Krayı’nda İslam’ın Çürütülmesi” adlı kitabından.
